Systemisch therapeut en pedagoog Heleen Schmeink van Dynamisch Coach Bureau buigt zich over het fenomeen zelfbeeld. Hoe wordt je zelfbeeld bepaald? En heeft het invloed op je zelfvertrouwen?
De een kan dit makkelijker dan de ander. ’s Ochtends in de spiegel kijken en zeggen: ‘wat zie je er mooi uit.’ Complimenten aan jezelf zorgen ervoor dat je beter in je vel komt te zitten. Zelfbeeld geeft een beschrijving aan bijvoorbeeld: ‘ik ben aardig’ of ‘ik heb lange benen’. Zelfwaardering is een waardering van jezelf, dat je blij bent met je mooie ogen of je openheid naar anderen. Zelfbeeld en zelfwaardering zijn belangrijk. Uit verschillende onderzoeken blijkt, dat een negatief zelfbeeld een rol kan spelen bij verstoord eetgedrag en dat een depressie mede veroorzaakt kan worden door een lage zelfwaardering.
Hoe wordt zelfbeeld gevormd?
Je zelfbeeld vormt zich door wat je in je leven meemaakt. Kinderen hechten veel waarde aan wat ouders zeggen. Hoe vaker ouders een opmerking herhalen, hoe meer een het kind gelooft dat de opmerking waar is. Op deze manier wordt de basis van hun zelfbeeld gevormd. Als je je gewaardeerd voelt en veel complimenten krijgt, is je geloof in jezelf groter. Soms kan een negatieve opmerking die je als kind gehoord hebt, je jarenlang bijblijven en in de weg zitten. Als er ooit eens gezegd is, dat je een dikke kont’ hebt. Is de twijfel daarover groot. Maar ook opmerkingen die niet gezegd worden, hebben invloed. In veel gezinnen worden de belangrijke woordjes ‘ik hou van je’ niet gezegd, omdat ouders ervan uit gaan, dat het kind dat wel weet. Op volwassen leeftijd kan het nooit gehoord hebben van deze woorden zorgen voor een niet geaccepteerd gevoel.
Hoge eisen
Een opgroeiend kind wordt ook beïnvloed door leeftijdsgenoten, broers en zussen, leraren en andere belangrijke personen. Zij bepalen mede je zelfbeeld. Met een positief zelfbeeld gaan kinderen makkelijker door het leven. Heel wat tieners hebben een negatief zelfbeeld, ze puberen en worden erg onzeker. Daarbij willen ze graag ‘erbij horen’ en er worden hoge eisen gesteld door de maatschappij en ouders. De invloed van ouders en school is erg groot. Als het zelfbeeld niet klopt, kan dat behoorlijke gevolgen hebben. Als je op school regelmatig te horen hebt gekregen dat het niveau eigenlijk te hoog is, kun je later onder je niveau gaan werken. omdat je denkt een hoger niveau niet aan te kunnen. Een negatief zelfbeeld kan er ook voor zorgen dat je snel teleurgesteld bent in jezelf. Je ziet alleen de dingen die je niet kunt. Door de media is het fysieke zelfbeeld als een onhaalbare norm neergezet. Slank zijn is de norm. In reclames zie je ‘onechte’ modellen waarvan de foto’s enorm worden bewerkt. Ga je je daaraan meten, dan is de teleurstelling groot. Iedere keer weer. Ga liever op een terrasje zitten, echte mensen kijken, en weet dan dat je er prima uitziet zoals je bent.
Zelfbeeld positiever maken
Als je zelfbeeld wel klopt, kan je je leven beter leven doordat je doet wat jij kan. Denk je wel eens negatief over jezelf? Ben je onzeker? Vind je dat je niet voldoet aan de eisen die aan je gesteld worden? Lees deze tips en kijk wat je met jou doen?
- Probeer het eens, zeg bijvoorbeeld: ‘wat heb ik een mooie ogen’ of ‘wat zit mijn haar leuk’ of ‘wat een leuke lachkuiltjes heb ik’. Het maakt niet uit wat je zegt, maar geef jezelf dagelijks een compliment. Het sterkt je zelfvertrouwen.
- Onthoud: nobody is perfect. Iedereen maakt fouten. Denk elke avond vooral aan de dingen die wel goed zijn gaan.
- Accepteer een compliment met een glimlach en wees blij.
- Praat niet negatief over jezelf! Want wat bereik je daarmee? Helemaal niets…
- Vergelijk jezelf niet met een ander. Natuurlijk is er altijd wel iemand die intelligenter, mooier, slanker of gevatter is. Iedereen is uniek dus het is zinloos om jezelf met een ander te vergelijken.
- Accepteer jezelf zoals je bent. Je bent zoals je bent en straal uit: ‘ik ben goed zoals ik ben’. Dat maakt je meteen een veel leuker mens om te zien!
Vragen of een persoonlijk gesprek? www.dynamischcoachbureau.nl
Heleen Schmeink runt het Dynamisch Coach Bureau. Zij is specialist in het stimuleren en begeleiden van mensen die vastlopen hun leven en studie.
Delen op
